Lompat ke isi

Basa Buryat

Jak Wikipidiya
Buryat
Буряад хэлэн
Buryaad khelen
ᠪᠤᠷᠢᠶᠠᠳ
ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ
ᠬᠡᠯᠡᠨ
Pangucapan[bʊˈrʲaːt xɤ̞.ˈlɤ̞ŋ]
Tipakay diRusia Darak (Rapublik Buryatia, Ust-Orda Buryatia, Agin Buryatia), Mongolia Liba, Cina Liba Ngadarak (Hulunbuir, Mongolia Dilom)
EtnikJolma Buryat, Barga Mongol
Jumlah panutur
440 ribu (2017–2020)[1]
Mongolik
Sirilik, Mongol, Vagindra, Latin
Status resmi
Basa resmi di
Buryatia (Russia)
Kode basa
ISO 639-2bua Buriat
ISO 639-3bua – inclusive code Buriat
Kode individual:
bxu – Mongolia Dilom (Cina) Buriat
bxm – Mongolia Buriat
bxr – Russia Buriat
Glottologburi1258
ELP
Buryat is classified as Definitely Endangered by the UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger
Suratan hasa buisi simbul-simbul fonetik IPA. Makka dukungan rendering say bonor, Niku mangkali ngaliyak tanda tanya, kutak-kutak, atawa simbul barihna alih-alih huruf Unicode. Untuk panduwan pangantak tentang simbul-simbul IPA, liyak Katulungan:IPA.

Basa Buryat joda da salah osay basa say dituturko Jolma Buryat rik Jolma Barga di nagara Rusia rik Mongolia.

Cuntuh Tulisan

[dandani | dandani sumbor]

UDHR pasal 1

[dandani | dandani sumbor]

Хүн бүри түрэхэһөө эрхэ сүлөөтэй, нэрэ түрэ, эрхынхээ хубида адли тэгшэ байна. Тэдэндэ оюун ухаан, үрэлиг сэдьхэл заяаһан болоод өөр хоорондоо ахан дүүгын ёһоор харилсаха ёһотой.

Хүн бүри түрэхэһөө эрхэ сүлөөтэй, нэрэ түрэ, эрхынхээ хубида адли тэгшэ байна. Тэдэндэ оюун ухаан, үрэлиг сэдьхэл заяаһан болоод өөр хоорондоо ахан дүүгын ёһоор харилсаха ёһотой.

Xün büri türexehöö erxe sülöötei, nere türe, erxynxee xubida adli tegşe baina. Tedende ojuun uxaan, ürelig sedjxel zajahan bolood öör xoorondoo axan düügyn johoor xarilsaxa johotoi.

Kaunyin jolma tilahirko mardeka rik uwat pi'il rik hak-hak sai goh-goh. Tiyan tiunjuk akal pikiran rik hati nurani mari tiyan dapok nyampur rik sai barihna dilom semangat bukolpah.

Alfabet Latin Buryat (1931–39)
A a B b C c Ç ç D d E e F f G g
H h I i J j K k L l M m N n O o
Ө ө P p R r S s Ş ş T t U u V v
X x[2] Y y Z z Ƶ ƶ ь[2]
Alfabet Sirilik Modern Buryat Modern jak tahun 1939
А а Б б В в Г г Д д Е е Ё ё Ж ж
З з И и Й й К к Л л М м Н н О о
Ө ө П п Р р С с Т т У у Ү ү Ф ф
Х х Һ һ Ц ц Ч ч Ш ш Щ щ Ъ ъ Ы ы
Ь ь Э э Ю ю Я я
Sirilik(resmi) Latin (modern) Latin (bahari)
А, а A, a A, a
Б, б B, b B, в
В, в V, v V, v
Г, г G, g G, g
Д, д D, d D, d
Е, е / Э, э E, e E, e
Ё, ё Yo, yo Jo, jo
Ж, ж J, j Ƶ, ƶ
З, з Z, z Z, z

Tabel Huruf Buryat

[dandani | dandani sumbor]
Huruf-huruf Buryat[3]
Sirilik
(с. 1939)
Latin
(1930–1939)
Latin
(1910)
Huruf Mongol
А а A a A a
Б б B b B b
В в V v -
Г г G g G g
Д д D d D d
Е е - - -
Ё ё - - -
Ж ж Ƶ ƶ J j
З з Z z Z z -
И и I i I i
Й й J j Y y
К к K k -
Л л L l L l
М м M m M m
Н н N n N n ,
О о O o O o
Ө ө Ө ө Eo eo
П п P p P p
Р р R r R r
С с S s C c
Т т T t T t
У у U u U u
Ү ү Y y Eu eu
Ф ф F f - -
Х х H h, K k H h
Һ һ X x X x
Ц ц C c C c -
Ч ч Ç ç -
Ш ш Ş ş S s
Щ щ - - -
Ъ ъ - - -
Ы ы Ь ь - -
Ь ь - - -
Э э E e E e
Ю ю - - -
Я я - - -
Kumoring Inggris Mongolia
Klasik
Khalkha Buryat
Latin Sirilik
1 osay one nige neg negen нэгэн
2 ruwa two qoyar khoyor khoyor хоёр
3 tolu three hurba(n) gurav gurban гурбан
4 opak four dörbe(n) döröv dürben дүрбэн
5 lima five tabu tav taban табан
6 onom six jirguga(n) zurgaa zurgaan зургаан
7 pitu seven doluga(n) doloo doloon долоон
8 walu eight naima(n) naim naiman найман
9 suway nine yisü yos yühen юһэн
10 puluh ten arba(n) arav arban арбан
  1. Buryat at Ethnologue (26th ed., 2023) Citakan:Closed access
    Citakan:Delink at Ethnologue (26th ed., 2023) Citakan:Closed access
    Citakan:Delink at Ethnologue (26th ed., 2023) Citakan:Closed access
    Citakan:Delink at Ethnologue (26th ed., 2023) Citakan:Closed access
  2. 2,0 2,1 Letter established in 1937
  3. Buryat romanization 2012-09-26, Institute of the Estonian Language dilom Bahasa Inggris rik Lokok tipakai