Basa Uzbek

Uzbek
Uzbek
Oʻzbekcha, Oʻzbek tili,; Ўзбекча, Ўзбек тили,; اۉزبېکچه، اۉزبېک تیلی
	Uzbek dilom huruf Latin, Arab Nastaliq, rik Sirilik
Pangucapan	pangucapan Uzbek: [ɵzˈbektʃʰæ, ɵzˈbek tʰɪˈlɪ]
Tipakay di	Uzbekistan, Afghanistan, Pakistan, Rusia, Tajikistan, Kazakhstan, Kirgizstan, Turkmenistan rik Cina
Wilayah	Asiya Tongah
Etnik	Uzbek
Jumlah panutur	32,6 juta (tkrg. 29 juta Uzbek Liba & 3,9 juta Uzbek Hulu) (2017–2022)
Kaluwarga basa	Turkik Turkik Umum Karluk Uzbek; ; ;
Bontuk awal	Karakhanid Turki Khawarizmi Chagatai ; ;
Diyalik	Uzbek Hulu;
Sistim tulisan	Latin (Huruf Uzbek); Sirilik; Arab; Braille Uzbek; (Huruf Uzbek);
Status resmi
Basa resmi di	Uzbekistan; Organisasi Nagara-Nagara Turki;
Tiakui sabagay basa; minoritas di	Cina; Pakistan; Tajikistan; Kazakhstan; Turkmenistan; Kirgizstan; Rusia;
Kode basa
ISO 639-1	uz
ISO 639-2	uzb
ISO 639-3	uzb – inclusive code; Kode individual:; uzn – Liba; uzs – Hulu
Glottolog	uzbe1247
Linguasphere	db 44-AAB-da, db
	Biru tuha = Mayoritas; biru ngura = minoritas
	Suratan hasa buisi simbul-simbul fonetik IPA. Makka dukungan rendering say bonor, Niku mangkali ngaliyak tanda tanya, kutak-kutak, atawa simbul barihna alih-alih huruf Unicode. Untuk panduwan pangantak tentang simbul-simbul IPA, liyak Katulungan:IPA.

Basa Uzbek joda da basa rumpun Turki say dituturko Jolma Uzbek di nagara Uzbekistan. Basa Uzbek sa lokok sanga rumpun rik Basa Uyghur say uwat di Xinjiang, Cina.^[5]

Cuntuh Tulisan

UDHR pasal 1

Arab Uzbek:

برچه آدملر اېرکین، قدر-قیمت و حقوقلرده تېنگ بۉلیب توغیلدیلر. اولر عقل و وجدان صاحبیدیرلر و بیر-بیرلری ایله برادرلرچه معامله قیلیشلری ضرور.‎

Latin Uzbek:

Barcha odamlar erkin, qadr-qimmat va huquqlarda teng boʻlib tugʻiladilar. Ular aql va vijdon sohibidirlar va bir-birlari ila birodarlarcha muomala qilishlari zarur.

Sirilik Uzbek:

Барча одамлар эркин, қадр-қиммат ва ҳуқуқларда тенг бўлиб туғиладилар. Улар ақл ва виждон соҳибидирлар ва бир-бирлари ила биродарларча муомала қилишлари зарур.

Sirilik Kursiv

Барча одамлар эркин, қадр-қиммат ва ҳуқуқларда тенг бўлиб туғиладилар. Улар ақл ва виждон соҳибидирлар ва бир-бирлари ила биродарларча муомала қилишлари зарур.

IPA:

/bart͡ʃa ɒd̪amlar erkɪn, qad̪r-qɨmmat̪ va huquqlard̪a t̪eŋ bɵlɨp t̪uʁɨlad̪ɨlar. ular aql va vɪd͡ʒd̪ɒn sɒhɨbɨdɨrlar va bɨr-bɨrlarɨ ila bɨrɒdarlart͡ʃa muɒmala qɨlɨʃlarɨ zarur/

Horti

Kaunyin jolma tilahirko mardeka rik uwat pi'il rik hak-hak sai goh-goh. Tiyan tiunjuk akal pikiran rik hati nurani mari tiyan dapok nyampur rik sai barihna dilom semangat bukolpah.

Huruf

Alfabet Latin Modern
А а	B b	D d	Е е	F f	G g	H h	I i	J j	K k
L l	М m	N n	О о	P p	Q q	R r	S s	Т t	U u
V v	X x	Y y	Z z	Oʻ oʻ	Gʻ gʻ	Sh sh	Ch ch	Ng ng

Alfabet Sirilik
А а	Б б	В в	Г г	Д д	Е е	Ё ё	Ж ж	З з
И и	Й й	К к	Л л	М м	Н н	О о	П п	Р р
С с	Т т	У у	Ф ф	Х х	Ц ц	Ч ч	Ш ш	Ъ ъ
Ь ь	Э э	Ю ю	Я я	Ў ў	Қ қ	Ғ ғ	Ҳ ҳ

Huruf Arab Modern
ا / آ	ب	پ	ت	ث	ج	چ	ح
خ	د	ذ	ر	ز	ژ	س	ش
ص	ض	ط	ظ	ع	غ	ف	ق
ک	گ	ل	م	ن	ڭ	و	ۉ
ھ	ی	ی	ې

Rujukan

↑ Uzbek at Ethnologue (27th ed., 2024) Citakan:Closed access
Citakan:Delink at Ethnologue (27th ed., 2024) Citakan:Closed access
Citakan:Delink at Ethnologue (27th ed., 2024) Citakan:Closed access
↑ Scott Newton (20 November 2014). Law and the Making of the Soviet World: The Red Demiurge. Routledge. pp. 232–. ISBN 978-1-317-92978-9.
↑ Tipakay di Afghanistan, Pakistan rik Cina
↑ Ethnic Groups and Religious department, Fujian Provincial Government (13 September 2022). "少数民族的语言文字有哪些？". fujian.gov.cn (in Tionghoa). Archived from the original on 28 October 2022. Retrieved 28 October 2022.Kategori:CS1 Tionghoa-language sources (zh)
↑ Sangkala, I., dan Samigov, B. (2019) Bahan Belajar Bahasa Asing Pendukung Diplomasi Kebahasaan: Bahasa Uzbek Bahasa Sahabatku Jakarta, Badan Pengembangan Bahasa dan Perbukuan, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan, ISBN 978-602-437-937-7, halaman 1-2

[e27-1] Uzbek at Ethnologue (27th ed., 2024) Citakan:Closed access
Citakan:Delink at Ethnologue (27th ed., 2024) Citakan:Closed access
Citakan:Delink at Ethnologue (27th ed., 2024) Citakan:Closed access

[Newton2014-2] Scott Newton (20 November 2014). Law and the Making of the Soviet World: The Red Demiurge. Routledge. pp. 232–. ISBN 978-1-317-92978-9.

[3] Tipakay di Afghanistan, Pakistan rik Cina

[4] Ethnic Groups and Religious department, Fujian Provincial Government (13 September 2022). "少数民族的语言文字有哪些？". fujian.gov.cn (in Tionghoa). Archived from the original on 28 October 2022. Retrieved 28 October 2022.Kategori:CS1 Tionghoa-language sources (zh)

[5] Sangkala, I., dan Samigov, B. (2019) Bahan Belajar Bahasa Asing Pendukung Diplomasi Kebahasaan: Bahasa Uzbek Bahasa Sahabatku Jakarta, Badan Pengembangan Bahasa dan Perbukuan, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan, ISBN 978-602-437-937-7, halaman 1-2

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]