Bahasa Hmong Daw

Bahasa Hmong Daw
Hmongb Dleub
Dipakay bak	Jolma Hmong Daw
Jumlah Panutur	5 ribu jiwa
Wilayah	25px|border Cina Hulu 25px|border Laos 25px|border Vietnam 25px|border Thailand
Kaluwarga Basa	Hmong-Mien  • Hmongik    • Hmongik Topi      • Hmong        • Bahasa Hmong Daw
Huruf	Alfabet Latin Pahawh Hmong
Status
Resmi di	N/A
Diatur bak	N/A
Status Basa	Tiancam punah, lah sabagian balak panutur aslina kok ngalih makai basa barih
Kode Basa
ISO 639-3	mww

Bahasa Hmong Daw atawa Hmongb Dleub rik Hmoob Dawb joda da salah osay basa say digunako Jolma Hmong Daw di nagara Cina, Vietnam, Laos rik Thailand. Bahasa sija tikuruk dilom Rumpun Bahasa Hmong-Mien.

Huruf

Pahawh Hmong

Vokal

𖬀𖬶‎	𖬀‎	𖬀𖬰‎	𖬀𖬲‎	𖬁‎	𖬁𖬰‎	𖬁𖬲‎
Keeb	Keem	Keej	Keev	Kee	Kees	Keeg
[ẽ˥ / eŋ˥]	[ẽˀ˩ / eŋˀ˩]	[ẽ˦˥ / eŋ˦˥]	[ẽ˥˧ / eŋ˥˧]	[ẽ˦ / eŋ˦]	[ẽ˦ / eŋ˨]	[ẽ˧˦˥ / eŋ˧˦˥]
𖬂𖬲‎	𖬂‎	𖬂𖬰‎	𖬂𖬶‎	𖬃‎	𖬃𖬰‎	𖬃𖬲‎
Kib	Kim	Kij	Kiv	Ki	Kis	Kig
[i˥]	[iˀ˩]	[i˦˥]	[i˥˧]	[i˦]	[i˨]	[i˧˦˥]
𖬄𖬰‎	𖬄‎	𖬄𖬶‎	𖬄𖬲‎	𖬅‎	𖬅𖬰‎	𖬅𖬲‎
Kaub	Kaum	Kauj	Kauv	Kau	Kaus	Kaug
[au̯˥]	[au̯ˀ˩]	[au̯˦˥]	[au̯˥˧]	[au̯˦]	[au̯˨]	[au̯˧˦˥]
𖬆𖬰‎	𖬆‎	𖬆𖬶‎	𖬆𖬲‎	𖬇‎	𖬇𖬰‎	𖬇𖬲‎
Kub	Kum	Kuj	Kuv	Ku	Kus	Kug
[u˥]	[uˀ˩]	[u˦˥]	[u˥˧]	[u˦]	[u˨]	[u˧˦˥]
𖬈𖬰‎	𖬈‎	𖬈𖬲‎	𖬉‎	𖬉𖬰‎	𖬉𖬲‎	𖬉𖬶‎
Keb	Kem	Kej	Kev	Ke	Kes	Keg
[e˥]	[eˀ˩]	[e˦˥]	[e˥˧]	[e˦]	[e˨]	[e˧˦˥]
𖬊𖬰‎	𖬊‎	𖬊𖬶‎	𖬊𖬲‎	𖬋‎	𖬋𖬰‎	𖬋𖬲‎
Kaib	Kaim	Kaij	Kaiv	Kai	Kais	Kaig
[ai̪˥]	[ai̪ˀ˩]	[ai̪˦˥]	[ai̪˥˧]	[ai̪˦]	[ai̪˨]	[ai̪˧˦˥]
𖬌‎	𖬌𖬰‎	𖬌𖬲‎	𖬍𖬰‎	𖬍‎	𖬍𖬲‎	𖬍𖬶‎
Koob	Koom	Kooj	Koov	Koo	Koos	Koog
[ɔ̃˥ / ɔŋ˥]	[ɔ̃ˀ˩ / ɔŋˀ˩]	[ɔ̃˦˥ / ɔŋ˦˥]	[ɔ̃˥˧ / ɔŋ˥˧]	[ɔ̃˦ / ɔŋ˦]	[ɔ̃˨ / ɔŋ˨]	[ɔ̃˧˦˥ / ɔŋ˧˦˥]
𖬎‎	𖬎𖬰‎	𖬎𖬲‎	𖬎𖬶‎	𖬏‎	𖬏𖬰‎	𖬏𖬲‎
Kawb	Kawm	Kawj	Kawv	Kaw	Kaws	Kawg
[aɨ̪˥]	[aɨ̪ˀ˩]	[aɨ̪˦˥]	[aɨ̪˥˧]	[aɨ̪˦]	[aɨ̪˨]	[aɨ̪˧˦˥]
𖬐𖬶‎	𖬐‎	𖬐𖬰‎	𖬐𖬲‎	𖬑𖬰‎	𖬑𖬲‎	𖬑𖬶‎
Kuab	Kuam	Kuaj	Kuav	Kua	Kuas	Kuag
[u̯ə˥]	[u̯əˀ˩]	[u̯ə˦˥]	[u̯ə˥˧]	[u̯ə˦]	[u̯ə˨]	[u̯ə˧˦˥]
𖬒𖬰‎	𖬒‎	𖬒𖬲‎	𖬒𖬶‎	𖬓𖬰‎	𖬓𖬲‎	𖬓‎
Kob	Kom	Koj	Kov	Ko	Kos	Kog
[ɔ˥]	[ɔˀ˩]	[ɔ˦˥]	[ɔ˥˧]	[ɔ˦]	[ɔ˨]	[ɔ˧˦˥]
𖬔‎	𖬔𖬰‎	𖬔𖬶‎	𖬔𖬲‎	𖬕‎	𖬕𖬰‎	𖬕𖬲‎
Kiab	Kiam	Kiaj	Kiav	Kia	Kias	Kiag
[i̯ə˥]	[i̯əˀ˩]	[i̯ə˦˥]	[i̯ə˥˧]	[i̯ə˦]	[i̯ə˨]	[i̯ə˧˦˥]
𖬖𖬲‎	𖬖‎	𖬖𖬰‎	𖬗‎	𖬗𖬰‎	𖬗𖬲‎	𖬗𖬶‎
Kab	Kam	Kaj	Kav	Ka	Kas	Kag
[a˥]	[aˀ˩]	[a˦˥]	[a˥˧]	[a˦]	[a˨]	[a˧˦˥]
𖬚𖬲‎	𖬚‎	𖬚𖬰‎	𖬛‎	𖬛𖬰‎	𖬛𖬲‎	𖬛𖬶‎
Kaab	Kaam	Kaaj	Kaav	Kaa	Kaas	Kaag
[aː˥]	[aːˀ˩]	[aː˦˥]	[aː˥˧]	[aː˦]	[aː˨]	[aː˧˦˥]
𖬘𖬰‎	𖬘‎	𖬘𖬲‎	𖬙‎	𖬙𖬰‎	𖬙𖬲‎	𖬙𖬶‎
Kwb	Kwm	Kwj	Kwv	Kw	Kws	Kwg
[ɨ˥]	[ɨˀ˩]	[ɨ˦˥]	[ɨ˥˧]	[ɨ˦]	[ɨ˨]	[ɨ˧˦˥]

Sistim vokal Hmong Daw rik Mong Njua tijajakko dilom bagan sa. Fonom khusus untuk satiyap dialik tiunjuk kode warna masing-masing:

Hmong Daw and Mong Njua vowels

	Mukak		Tongah		Buri
	oral	nasal	oral	nasal	oral	nasal
Tikobok	i ⟨i⟩ 𖬂, 𖬃‎		ɨ ⟨w⟩ 𖬘, 𖬙‎		u ⟨u⟩ 𖬆, 𖬇‎
Tongah	e ⟨e⟩ 𖬈, 𖬉‎	ẽ~eŋ ⟨ee⟩ 𖬀, 𖬁‎
Tibukak			a ⟨a⟩ 𖬖, 𖬗‎	ã~aŋ ⟨aa⟩ 𖬚, 𖬛‎	ɒ ⟨o⟩ 𖬒, 𖬓‎	ɒ̃~ɒŋ ⟨oo⟩ 𖬌, 𖬍‎

Diftong

	Ngobok	Nongah
Komponen tikobok mukak	ai ⟨ai⟩ 𖬊, 𖬋‎	iə ⟨ia⟩ 𖬔, 𖬕‎
Komponen tikobok tongah	aɨ ⟨aw⟩ 𖬎, 𖬏‎
Komponen tikobok buri	au ⟨au⟩ 𖬄, 𖬅‎	uə ⟨ua⟩ 𖬐, 𖬑‎

Konsonan

𖬜‎	𖬜𖬰‎	𖬜𖬵‎	𖬝‎	𖬝𖬰‎	𖬝𖬵‎
Vau	Nrau	Fau	Ntsau	Tsau	Phau
[v-]	[ɳʈ-]	[f-]	[ntʃ-]	[tʃ-]	[pʰ-]
𖬢‎	𖬢𖬰‎	𖬢𖬵‎	𖬞‎	𖬞𖬰‎	𖬞𖬵‎
Nkau	Ntxau	Rhau	Lau	Dau	Dhau
[ŋk-]	[ⁿdz-]	[tʰ-]	[l-]	[ʔd-]	[ʔdʰ-]
𖬡‎	𖬡𖬰‎	𖬡𖬵‎	𖬩‎	𖬩𖬰‎	𖬩𖬵‎
Rau	Nphau	Nplhau	Hnau	Khau	Ntau
[t-]	[mpʰ-]	[mpʰl-]	[ʰn̥-]	[kʰ-]	[nt-]
𖬬‎	𖬬𖬰‎	𖬬𖬵‎	𖬠‎	𖬠𖬰‎	𖬠𖬵‎
Nau	Nqau	Nqhau	Mlau	Hmlau	Gau
[n-]	[nq-]	[nqʰ-]	[ml-]	[ʰml-]	[ŋ-]
𖬮‎	𖬮𖬰‎	𖬮𖬵‎	𖬯‎	𖬯𖬰‎	𖬯𖬵‎
Xau	Au	Nyau	Cau	Ntshau	Txau
[s-]	[au]	[ɲ-]	[c-]	[ntʃʰ-]	[ts-]
𖬥‎	𖬥𖬰‎	𖬥𖬵‎	𖬤‎	𖬤𖬰‎	𖬤𖬵‎
Hlau	Zau	Ntxhau	Yau	Ncau	Sau
[ʰl-]	[ʒ-]	[ⁿtsʰ-]	[j-]	[ɲc-]	[ʃ-]
𖬦‎	𖬦𖬰‎	𖬦𖬵‎	𖬟‎	𖬟𖬰‎	𖬟𖬵‎
Mau	Txhau	Qau	Hau	Thau	Plau
[m-]	[tsʰ-]	[q-]	[h-]	[tʰ-]	[pl-]
𖬪‎	𖬪𖬰‎	𖬪𖬵‎	𖬫‎	𖬫𖬰‎	𖬫𖬵‎
Plhau	Tshau	Pau	Nthau	Nplau	Nkhau
[pʰl-]	[tʃʰ-]	[p-]	[ⁿtʰ-]	[ᵐbˡ-]	[ᵑkʰ-]
𖬧‎	𖬧𖬰‎	𖬧𖬵‎	𖬨‎	𖬨𖬰‎	𖬨𖬵‎
Chau	Xyau	Tau	Nchau	Nrhau	Npau
[cʰ-]	[ç-]	[t-]	[ɲcʰ-]	[ɳtʰ-]	[ᵐb-]
𖬣‎	𖬣𖬰‎	𖬣𖬵‎	𖬭‎	𖬭𖬰‎	𖬭𖬵‎
Qhau	Hnyau	Hmau	Dlau	Ndlau	Ndlhau
[qʰ-]	[ʰɲ-]	[ʰm-]	[dˡ-]	[ntˡ-]	[ndʰl-]

Cuntuh Tulisan

	Hortina (Kumoring)	Hmong Daw (Pahawh)	Hmong Daw (Latin)	IPA
1 (𖭑)	osay	𖬂𖬲𖬮𖬰	ib	[ʔi˥]
2 (𖭒)	ruwa	𖬒𖬰𖬮𖬰	ob	[ʔɒ˥]
3 (𖭓)	tolu	𖬈𖬰𖬪𖬵	peb	[pe˥]
4 (𖭔)	opak	𖬄𖬰𖬟𖬵	plaub	[pˡau̯˥]
5 (𖭕)	lima	𖬂𖬲𖬝𖬰	tsib	[t͡ʂi˥]
6 (𖭖)	onom	𖬡	rau	[ʈau̯˧]
7 (𖭗)	pitu	𖬗𖬰𖬧𖬰	xya	[ça˧]
8 (𖭘)	walu	𖬂𖬤	yim	[ʝi˩̰ˀ]
9 (𖭙)	suwai	𖬐𖬰𖬯	cuaj	[cu̯ə˥˧]
10 (𖭑𖭐)	puluh	𖬄	kaum	[kau̯˩̰ˀ]