Bahasa Kazakh
| Bahasa Kazakh | |
|---|---|
| Қазақша - Қазақ Тілі قازاق تيلي - قازاقشا Qazaqşa - Qazaq Tılı | |
| Dipakay bak | Jolma Kazakh |
| Jumlah Panutur | 16 juta |
| Wilayah | Asia Tongah |
| Kaluwarga Basa | Turkik • Kipchak • Bahasa Kazakh |
| Huruf | Sirilik Latin Arab |
| Status | |
| Resmi di | 23px|border Kazakhstan |
| Diatur bak |
|
| Status Basa | Lokok tipakay |
| Kode Basa | |
| ISO 639-1 | kk |
| ISO 639-2 | kaz |
| ISO 639-3 | kaz |
Basa Kazakh atawa Qazaq (Alfabet Latin: Qazaq Tılı; Alfabet Sirilik: Қазақша/Қазақ Тілі; Huruf Arab: قازاق تيلي) joda da basa say tikuruk di Rumpun Bahasa Turkik jak cabang Kipchak say diucakko lah Jolma Kazakh di Asia Tengah. Basa hasa Basa resmi nagara Kazakhstan.[1][2]
Huruf
[dandani | Sunting sumbor]Sirilik
[dandani | Sunting sumbor]| А а | Ә ә | Б б | В в | Г г | Ғ ғ | Д д |
| Е е | Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й | К к |
| Қ қ | Л л | М м | Н н | Ң ң | О о | Ө ө |
| П п | Р р | С с | Т т | У у | Ұ ұ | Ү ү |
| Ф ф | Х х | Һ һ | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ |
| Ъ ъ | Ы ы | І і | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Latin
[dandani | Sunting sumbor]| A a | B ʙ | C c | Ç ç | D d | E e | Ə ə | G g | Ƣ ƣ | H h |
| I i | J j | K k | L l | M m | N n | Ꞑ ꞑ | O o | Ɵ ɵ | P p |
| Q q | R r | S s | T t | U u | V v | Y y | Z z | Ь ь |
| A a | B ʙ | V v | G g | D d | E e | Ç ç | Z z | I i | J j | K k |
| L l | M m | N n | O o | P p | R r | S s | T t | U u | F f | X x |
| Ƣ ƣ | Q q | C c | Ə ə | H h | Ꞑ ꞑ | Ɵ ɵ | Ū ū | Y y | Ь ь |
| A a (А а) |
Ä ä (Ә ә) |
B b (Б б) |
D d (Д д) |
E e (Е е) |
F f (Ф ф) |
G g (Г г) |
Ğ ğ (Ғ ғ) |
| H h (Х х, Һ һ) |
I ı (І і) |
İ i (Й й, И и) |
J j (Ж ж) |
K k (К к) |
L l (Л л) |
M m (М м) |
N n (Н н) |
| Ñ ñ (Ң ң) |
O o (О о) |
Ö ö (Ө ө) |
P p (П п) |
Q q (Қ қ) |
R r (Р р) |
S s (С с) |
Ş ş (Ш ш) |
| T t (Т т) |
U u (У у) |
Ū ū (Ұ ұ) |
Ü ü (Ү ү) |
V v (В в) |
Y y (Ы ы) |
Z z (З з) |
Arab
[dandani | Sunting sumbor]| Transliterasi | Golar Kazakh | IPA | Posay | Uncuk | Tongah | Pangkal |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Аа | älıf ٴالىپ |
ɑ | ا | ـا | ا | |
| Әә | hämzä-älıp ٴحامزا-ٴالىپ |
æ | ٴا | ٴـا | ٴا | |
| Бб | ba با |
b | ب | ـب | ـبـ | بـ |
| Пп | pa پا |
p | پ | ـپ | ـپـ | پـ |
| Тт | ta تا |
t | ت | ـت | ـتـ | تـ |
| Жж | jim جيم |
ʑ | ج | ـج | ـجـ | جـ |
| Чч | ha üş noqat حا ٴۇش نوقات |
t͡ɕ | چ | ـچ | ـچـ | چـ |
| Хх | xa حا |
χ
~q |
ح | ـح | ـحـ | حـ |
| Дд | däl ٴدال |
d | د | ـد | د | |
| Рр | ra را |
r | ر | ـر | ر | |
| Зз | zain زاين |
z | ز | ـز | ز | |
| Сс | sin سين |
s | س | ـس | ـسـ | سـ |
| Шш | şin شين |
ɕ | ش | ـش | ـشـ | شـ |
| Ғғ | ain اين |
ɢ
~ʁ |
ع | ـع | ـعـ | عـ |
| Фф | fa فا |
f | ف | ـف | ـفـ | فـ |
| Ққ | qaf قاف |
q | ق | ـق | ـقـ | قـ |
| Кк | käf کاف |
k | ك | ـك | ـكـ | كـ |
| Гг | gäf گاف |
ɡ | گ | ـگ | ـگـ | گـ |
| Ңң | käf üş noqat كاف ٴۇش نوقات |
ŋ
~ɴ |
ڭ | ـڭ | ـڭـ | ڭـ |
| Лл | läm ٴلام |
l
~ɫ |
ل | ـل | ـلـ | لـ |
| Мм | mim ميم |
m | م | ـم | ـمـ | مـ |
| Нн | nun نۋن |
n | ن | ـن | ـنـ | نـ |
| Ее | hä ٴحا |
[jɪ
] |
ە | ـە | ە | |
| Һһ | hä ekı köz ٴحا ەكى كوز |
h | ھ | ـھ | ـھـ | ھـ |
| Оо | uau ۋاۋ |
wʊ
~o̞ |
و | ـو | و | |
| Өө | hämzä-uau ٴحامزا-ۋاۋ |
wʏ
~ɵ |
ٴو | ٴـو | ٴو | |
| Ұұ | uau damma ۋاۋ دامما |
ʊ | ۇ | ـۇ | ۇ | |
| Үү | hämzä-uau damma ٴحامزا-ۋاۋ دامما |
ʏ | ٴۇ | ٴـۇ | ٴۇ | |
| Уу | uau üş noqat ۋاۋ ٴۇش نوقات |
w
, [ʊw] , [ʏw] |
ۋ | ـۋ | ۋ | |
| Вв | uau qūsbelgı ۋاۋ قۇسبەلگى |
v | ۆ | ـۆ | ۆ | |
| Ыы | ia يا |
[ə] | ى | ـى | ـىـ | ىـ |
| Іі | hämzä-ia ٴحامزا-يا |
[ɪ] | ٴى | ٴـى | ٴـىـ | ٴىـ |
| Йй, Ии | ia ekı noqat يا ەكى نوقات |
j
, [ɪj ], [əj ] |
ي | ـي | ـيـ | يـ |
| Ъъ, Ьь | hämzä ٴحامزا |
ء | ||||
| Huruf Sirilik |
ALA-LC | BGN/PCGN | ISO 9:1995 | Sataraf Inggris |
|---|---|---|---|---|
| А а | A a | A a | A a | Gulag |
| Ә ә | Ă ă | Ä ä | A̋ a̋ | Apple |
| Б б | B b | B b | B b | Boredom |
| В в | V v | V v | V v | Driveway |
| Г г | G g | G g | G g | Goal |
| Ғ ғ | Gh gh | Gh gh | Ġ ġ | Knight |
| Д д | D d | D d | D d | Doorway |
| Е е | E e | E e | E e | End |
| Ё ё | Ë ë | Yo yo | Ë ë | Yolk |
| Ж ж | Zh zh | Zh zh | Ž ž | Vision |
| З з | Z z | Z z | Z z | Zinc |
| И и | I i | Ī ī | I i | Inner |
| Й й | Ĭ ĭ | Y y | J j | Yes |
| К к | K k | K k | K k | King |
| Қ қ | Q q | Q q | K̦ k̦ | Queen |
| Л л | L l | L l | L l | Luster |
| М м | M m | M m | M m | Millenia |
| Н н | N n | N n | N n | No |
| Ң ң | N͡g n͡g | Ng ng | N̦ n̦ | Bring |
| О о | O o | O o | O o | Olden |
| Ө ө | Ȯ ȯ | Ö ö | Ô ô | Orc |
| П п | P p | P p | P p | Protect |
| Р р | R r | R r | R r | Ring but with rolled r's |
| С с | S s | S s | S s | Stall |
| Т т | T t | T t | T t | At |
| У у | U u | Ū ū | U u | Uber |
| Ұ ұ | Ū ū | U u | U̇ u̇ | Suit |
| Ү ү | U̇ u̇ | Ü ü | Ù ù | Cook |
| Ф ф | F f | F f | F f | Fall |
| Х х | Kh kh | Kh kh | H h | Loch ness in scottish english |
| Һ һ | Ḣ ḣ | H h | Ḥ ḥ | Hinder |
| Ц ц | T͡s t͡s | Ts ts | C c | Artsy |
| Ч ч | Ch ch | Ch ch | Č č | Cheat |
| Ш ш | Sh sh | Sh sh | Š š | Share |
| Щ щ | Shch shch | Shch shch | Ŝ ŝ | Shall |
| Ъ ъ | ʺ | ” | ʺ | " silent |
| Ы ы | Y y | Y y | Y y | Yell |
| І і | Ī ī | I i | Ì ì | Illness |
| Ь ь | ʹ | ’ | ʹ | ' silent |
| Э э | Ė ė | Ė ė | È è | Cafe |
| Ю ю | I͡u i͡u | Yu yu | Û û | You |
| Я я | I͡a i͡a | Ya ya | Â â | Yard |
Cuntuh Tulisan
[dandani | Sunting sumbor]بارلىق ادامدار تۋمىسىنان ازات جانە قادىر‐قاسىييەتى مەن كۇقىقتارى تەڭ بولىپ دۇنىييەگە كەلەدى. ادامدارعا اقىل‐پاراسات، ار‐وجدان بەرىلگەن، سوندىقتان ولار بىر‐بىرىمەن تۋىستىق، باۋىرمالدىق قارىم‐قاتىناس جاساۋلارى ٴتىيىس.
Барлық адамдар тумысынан азат және қадір-қасиеті мен кұқықтары тең болып дүниеге келеді. Адамдарға ақыл-парасат, ар-ождан берілген, сондықтан олар бір-бірімен туыстық, бауырмалдық қарым-қатынас жасаулары тиіс.
Барлық адамдар тумысынан азат және қадір-қасиеті мен кұқықтары тең болып дүниеге келеді. Адамдарға ақыл-парасат, ар-ождан берілген, сондықтан олар бір-бірімен туыстық, бауырмалдық қарым-қатынас жасаулары тиіс.
Barlıq adamdar twmısınan azat jäne qadir-qasïyeti men quqıqtarı teñ bolıp dünïyege keledi. Adamdarğa aqıl-parasat, ar-ojdan berilgen, sondıqtan olar bir-birimen twıstıq, bawırmaldıq qarım-qatınas jasawları tïis.
Kaunyin jolma tilahirko mardeka rik uwat pi'il rik hak-hak sai goh-goh. Tiyan tiunjuk akal pikiran rik hati nurani mari tiyan dapok nyampur rik sai barihna dilom semangat bukolpah.
Rujukan
[dandani | Sunting sumbor]- ↑ Central Asia: Kazakhstan The World Factbook, Central Intelligence Agency
- ↑ TITUS Didactica: Language Map: Turkic languages: Map frame titus.fkidg1.uni-frankfurt.de
- ↑ Satubaldina, Assel (2021-02-01). "Kazakhstan Presents New Latin Alphabet, Plans Gradual Transition Through 2031". Kazakhstan's Independence: 30 Years, Nation. The Astana Times (in Inggris). Retrieved 2022-03-08.Kategori:CS1 Inggris-language sources (en)
- ↑ On some issues of translating the alphabet of the Kazakh language from Cyrillic to Latin script.