Basa Kazakh

Kazakh
Kazakh
Қазақша - Қазақ тілі; Qazaqşa - Qazaq tılı; قازاقشا - قازاق ٴتىلى; قزاقشا - قزاق تلى
	Kazakh dilom huruf Sirilik, Latin, rik Arab
Pangucapan	[qɑzɑqˈʃɑ]; [qɑˈzɑq tɘˈlɘ]
Tipakay di	Kazakhstan, Cina, Mongolia, Rusia, Kirgizstan, Uzbekistan
Wilayah	Asia Tongah; (Turkestan)
Etnik	Jolma Kazakh
Jumlah panutur	16 juta (2021)
Kaluwarga basa	Turkik Turkik Umum Kipchak Kipchak–Nogai Kazakh; ; ; ;
Sistim tulisan	Huruf Kazakh (huruf Sirilik, Latin, Arab, Braille Kazakh)
Status resmi
Basa resmi di	Kazakhstan; Rusia Rapublik Altai; Cina Prefektur Otonomi Ili Kazakh; Dairah Otonomi Barköl Kazakh; Dairah Otonomi Mori Kazakh; Dairah Otonomi Aksay Kazakh; ; Organisasi: Organisasi Nagara-Nagara Turki; Organisasi Pajanjian Kaamanan Kolektif ;
Diatur bak	Ministry of Culture and Sports; Ministry of Science and Higher Education of the Republic of Kazakhstan
Kode basa
ISO 639-1	kk
ISO 639-2	kaz
ISO 639-3	kaz
Glottolog	kaza1248
Linguasphere	44-AAB-cc
	The Kazakh-speaking world: regions where Kazakh is the language of the majority regions where Kazakh is the language of a significant minority
	Suratan hasa buisi simbul-simbul fonetik IPA. Makka dukungan rendering say bonor, Niku mangkali ngaliyak tanda tanya, kutak-kutak, atawa simbul barihna alih-alih huruf Unicode. Untuk panduwan pangantak tentang simbul-simbul IPA, liyak Katulungan:IPA.

Basa Kazakh atawa Qazaq (Alfabet Latin: Qazaq Tılı; Alfabet Sirilik: Қазақша/Қазақ Тілі; Huruf Arab: قازاق تيلي) joda da basa say tikuruk di Rumpun basa Turkik jak cabang Kipchak say diucakko lah Jolma Kazakh di Asia Tengah. Basa hasa Basa resmi nagara Kazakhstan.^[3]^[4]

Huruf

Sirilik

Alfabet Sirilik Kazakh
А а	Ә ә	Б б	В в	Г г	Ғ ғ	Д д
Е е	Ё ё	Ж ж	З з	И и	Й й	К к
Қ қ	Л л	М м	Н н	Ң ң	О о	Ө ө
П п	Р р	С с	Т т	У у	Ұ ұ	Ү ү
Ф ф	Х х	Һ һ	Ц ц	Ч ч	Ш ш	Щ щ
Ъ ъ	Ы ы	І і	Ь ь	Э э	Ю ю	Я я

Latin

Alfabet Latin 1929 (Çaꞑalip)
A a	B ʙ	C c	Ç ç	D d	E e	Ə ə	G g	Ƣ ƣ	H h
I i	J j	K k	L l	M m	N n	Ꞑ ꞑ	O o	Ɵ ɵ	P p
Q q	R r	S s	T t	U u	V v	Y y	Z z	Ь ь

Alfabet Latin 1938 (Çaꞑalip)
A a	B ʙ	V v	G g	D d	E e	Ç ç	Z z	I i	J j	K k
L l	M m	N n	O o	P p	R r	S s	T t	U u	F f	X x
Ƣ ƣ	Q q	C c	Ə ə	H h	Ꞑ ꞑ	Ɵ ɵ	Ū ū	Y y	Ь ь

Alfabet Latin Kazakh (April 2021)^[5]^[6]
A a (А а)	Ä ä (Ә ә)	B b (Б б)	D d (Д д)	E e (Е е)	F f (Ф ф)	G g (Г г)	Ğ ğ (Ғ ғ)
H h (Х х, Һ һ)	I ı (І і)	İ i (Й й, И и)	J j (Ж ж)	K k (К к)	L l (Л л)	M m (М м)	N n (Н н)
Ñ ñ (Ң ң)	O o (О о)	Ö ö (Ө ө)	P p (П п)	Q q (Қ қ)	R r (Р р)	S s (С с)	Ş ş (Ш ш)
T t (Т т)	U u (У у)	Ū ū (Ұ ұ)	Ü ü (Ү ү)	V v (В в)	Y y (Ы ы)	Z z (З з)

Arab

Daftar Huruf Arab Kazakh
Transliterasi	Golar Kazakh	IPA	Posay	Uncuk	Tongah	Pangkal
Аа	älıf ٴالىپ	[ɑ]	ا‎	ـا‎		ا‎
Әә	hämzä-älıp ٴحامزا-ٴالىپ	[æ]	ٴا‎	ٴـا‎		ٴا‎
Бб	ba با	[b]	ب‎	ـب‎	ـبـ‎	بـ‎
Пп	pa پا	[p]	پ‎	ـپ‎	ـپـ‎	پـ‎
Тт	ta تا	[t]	ت‎	ـت‎	ـتـ‎	تـ‎
Жж	jim جيم	[ʑ]	ج‎	ـج‎	ـجـ‎	جـ‎
Чч	ha üş noqat حا ٴۇش نوقات	[t͡ɕ]	چ‎	ـچ‎	ـچـ‎	چـ‎
Хх	xa حا	χ ~q	ح‎	ـح‎	ـحـ‎	حـ‎
Дд	däl ٴدال	[d]	د‎	ـد‎		د‎
Рр	ra را	[r]	ر‎	ـر‎		ر‎
Зз	zain زاين	[z]	ز‎	ـز‎		ز‎
Сс	sin سين	[s]	س‎	ـس‎	ـسـ‎	سـ‎
Шш	şin شين	[ɕ]	ش‎	ـش‎	ـشـ‎	شـ‎
Ғғ	ain اين	[ɢ]~[ʁ]	ع‎	ـع‎	ـعـ‎	عـ‎
Фф	fa فا	[f]	ف‎	ـف‎	ـفـ‎	فـ‎
Ққ	qaf قاف	[q]	ق‎	ـق‎	ـقـ‎	قـ‎
Кк	käf کاف	[k]	ك‎	ـك‎	ـكـ‎	كـ‎
Гг	gäf گاف	[ɡ]	گ‎	ـگ‎	ـگـ‎	گـ‎
Ңң	käf üş noqat كاف ٴۇش نوقات	[ŋ]~[ɴ]	ڭ‎	ـڭ‎	ـڭـ‎	ڭـ‎
Лл	läm ٴلام	l ~ɫ	ل‎	ـل‎	ـلـ‎	لـ‎
Мм	mim ميم	[m]	م‎	ـم‎	ـمـ‎	مـ‎
Нн	nun نۋن	[n]	ن‎	ـن‎	ـنـ‎	نـ‎
Ее	hä ٴحا	[jɪ]	ە‎	ـە‎		ە‎
Һһ	hä ekı köz ٴحا ەكى كوز	[h]	ھ‎	ـھ‎	ـھـ‎	ھـ‎
Оо	uau ۋاۋ	wʊ~[o̞]	و‎	ـو‎		و‎
Өө	hämzä-uau ٴحامزا-ۋاۋ	wʏ~[ɵ]	ٴو‎	ٴـو‎		ٴو‎
Ұұ	uau damma ۋاۋ دامما	[ʊ]	ۇ‎	ـۇ‎		ۇ‎
Үү	hämzä-uau damma ٴحامزا-ۋاۋ دامما	[ʏ]	ٴۇ‎	ٴـۇ‎		ٴۇ‎
Уу	uau üş noqat ۋاۋ ٴۇش نوقات	[w], [ʊw], [ʏw]	ۋ‎	ـۋ‎		ۋ‎
Вв	uau qūsbelgı ۋاۋ قۇسبەلگى	[v]	ۆ‎	ـۆ‎		ۆ‎
Ыы	ia يا	[ə]	ى‎	ـى‎	ـىـ‎	ىـ‎
Іі	hämzä-ia ٴحامزا-يا	[ɪ]	ٴى‎	ٴـى‎	ٴـىـ‎	ٴىـ‎
Йй, Ии	ia ekı noqat يا ەكى نوقات	[j], [ɪj], [əj]	ي‎	ـي‎	ـيـ‎	يـ‎
Ъъ, Ьь	hämzä ٴحامزا		ء‎

Huruf Sirilik	ALA-LC	BGN/PCGN	ISO 9:1995	Sataraf Inggris
А а	A a	A a	A a	Gulag
Ә ә	Ă ă	Ä ä	A̋ a̋	Apple
Б б	B b	B b	B b	Boredom
В в	V v	V v	V v	Driveway
Г г	G g	G g	G g	Goal
Ғ ғ	Gh gh	Gh gh	Ġ ġ	Knight
Д д	D d	D d	D d	Doorway
Е е	E e	E e	E e	End
Ё ё	Ë ë	Yo yo	Ë ë	Yolk
Ж ж	Zh zh	Zh zh	Ž ž	Vision
З з	Z z	Z z	Z z	Zinc
И и	I i	Ī ī	I i	Inner
Й й	Ĭ ĭ	Y y	J j	Yes
К к	K k	K k	K k	King
Қ қ	Q q	Q q	K̦ k̦	Queen
Л л	L l	L l	L l	Luster
М м	M m	M m	M m	Millenia
Н н	N n	N n	N n	No
Ң ң	N͡g n͡g	Ng ng	N̦ n̦	Bring
О о	O o	O o	O o	Olden
Ө ө	Ȯ ȯ	Ö ö	Ô ô	Orc
П п	P p	P p	P p	Protect
Р р	R r	R r	R r	Ring but with rolled r's
С с	S s	S s	S s	Stall
Т т	T t	T t	T t	At
У у	U u	Ū ū	U u	Uber
Ұ ұ	Ū ū	U u	U̇ u̇	Suit
Ү ү	U̇ u̇	Ü ü	Ù ù	Cook
Ф ф	F f	F f	F f	Fall
Х х	Kh kh	Kh kh	H h	Loch ness in scottish english
Һ һ	Ḣ ḣ	H h	Ḥ ḥ	Hinder
Ц ц	T͡s t͡s	Ts ts	C c	Artsy
Ч ч	Ch ch	Ch ch	Č č	Cheat
Ш ш	Sh sh	Sh sh	Š š	Share
Щ щ	Shch shch	Shch shch	Ŝ ŝ	Shall
Ъ ъ	ʺ	”	ʺ	" silent
Ы ы	Y y	Y y	Y y	Yell
І і	Ī ī	I i	Ì ì	Illness
Ь ь	ʹ	’	ʹ	' silent
Э э	Ė ė	Ė ė	È è	Cafe
Ю ю	I͡u i͡u	Yu yu	Û û	You
Я я	I͡a i͡a	Ya ya	Â â	Yard

Cuntuh Tulisan

Arab

بارلىق ادامدار تۋمىسىنان ازات جانە قادىر‐قاسىييەتى مەن كۇقىقتارى تەڭ بولىپ دۇنىييەگە كەلەدى. ادامدارعا اقىل‐پاراسات، ار‐وجدان بەرىلگەن، سوندىقتان ولار بىر‐بىرىمەن تۋىستىق، باۋىرمالدىق قارىم‐قاتىناس جاساۋلارى ٴتىيىس.‎

Sirilik

Барлық адамдар тумысынан азат және қадір-қасиеті мен кұқықтары тең болып дүниеге келеді. Адамдарға ақыл-парасат, ар-ождан берілген, сондықтан олар бір-бірімен туыстық, бауырмалдық қарым-қатынас жасаулары тиіс.

Sirilik Kursiv

Барлық адамдар тумысынан азат және қадір-қасиеті мен кұқықтары тең болып дүниеге келеді. Адамдарға ақыл-парасат, ар-ождан берілген, сондықтан олар бір-бірімен туыстық, бауырмалдық қарым-қатынас жасаулары тиіс.

Latin

Barlıq adamdar twmısınan azat jäne qadir-qasïyeti men quqıqtarı teñ bolıp dünïyege keledi. Adamdarğa aqıl-parasat, ar-ojdan berilgen, sondıqtan olar bir-birimen twıstıq, bawırmaldıq qarım-qatınas jasawları tïis.

Horti

Kaunyin jolma tilahirko mardeka rik uwat pi'il rik hak-hak sai goh-goh. Tiyan tiunjuk akal pikiran rik hati nurani mari tiyan dapok nyampur rik sai barihna dilom semangat bukolpah.

Rujukan

↑ Kazakh at Ethnologue (27th ed., 2024) Citakan:Closed access
↑ "Статья 4. Правовое положение языков | ГАРАНТ".
↑ Central Asia: Kazakhstan The World Factbook, Central Intelligence Agency
↑ TITUS Didactica: Language Map: Turkic languages: Map frame titus.fkidg1.uni-frankfurt.de
↑ Satubaldina, Assel (2021-02-01). "Kazakhstan Presents New Latin Alphabet, Plans Gradual Transition Through 2031". Kazakhstan's Independence: 30 Years, Nation. The Astana Times (in Inggris). Retrieved 2022-03-08.Kategori:CS1 Inggris-language sources (en)
↑ On some issues of translating the alphabet of the Kazakh language from Cyrillic to Latin script.

[e27-1] Kazakh at Ethnologue (27th ed., 2024) Citakan:Closed access

[2] "Статья 4. Правовое положение языков | ГАРАНТ".

[3] Central Asia: Kazakhstan The World Factbook, Central Intelligence Agency

[4] TITUS Didactica: Language Map: Turkic languages: Map frame titus.fkidg1.uni-frankfurt.de

[5] Satubaldina, Assel (2021-02-01). "Kazakhstan Presents New Latin Alphabet, Plans Gradual Transition Through 2031". Kazakhstan's Independence: 30 Years, Nation. The Astana Times (in Inggris). Retrieved 2022-03-08.Kategori:CS1 Inggris-language sources (en)

[6] On some issues of translating the alphabet of the Kazakh language from Cyrillic to Latin script.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]